Fur: An Imaginary Portrait of Diane Arbus [2006]

Fur er eins og titillinn segir byggð á ævi Diane Arbus en myndin gerist á tímabili í ævi Arbus sem við vitum í rauninni ekkert um. Handritshöfundurinn og leikstjórinn ímynda sér svo afganginn. Þeir eru þó ekki að reyna að útskýra hvað gerðist raunverulega í lífi hennar heldur er öll myndin táknræn og þeir reyna eingöngu að útskýra hvernig hugsanir hennar breyttust. Til þess að skilja myndin þarf að vita hver Diane Arbus er. Arbus er líklega einn þekktasti ljósmyndari Bandaríkjanna. Hún ólst upp í New York og þó hún hafi alltaf verið öðruvísi varð það ekki augljóst fyrr en 1958 þegar hún fór að taka sínar eigin ljósmyndir. Helstu viðfangsefni hennar voru fólk sem var öðruvísi: tvíburar, þríburar, klæðskiptingar, dvergar, albinóar og geðsjúklingar. Viðfangsefni hennar virðast ekki jafn skrítin 2010 og þú voru 1958 en Diane nær þeim yfirleitt á stundum sem gerir þau ógeðfelldari eða undarlegri en þau í raun voru.

Það sem vitað er um líf Diane Arbus á þeim tíma sem hún byrjar að taka þessar myndir er ekki mikið. Hún var 35 ára og gift Allan Arbus (smá side note: Allan Arbus varð leikari eftir að hann og Diane skildu. Fyrsta myndin sem hann lék í var leikstýrð af Robert Downey Sr. en Robert Downey Jr. leikur í Fur.) Diane og Allan unnu saman í ljósmyndastúdíoi Allans en aðalverkefni þeirra var að taka auglýsingar fyrir feldasölu pabba Diane. Diane var frá sjónarhorni þeirra utanaðkomandi hin típíska 50´s eiginkona sem sá um börnin, eldamennskuna, þrifin og var aðstoðarmanneskja mannsins síns í stúdíóinu. Ekki er vitað hvað gerðist inná heimilinu eða í hausnum á Diane en 1958 fer hún að breytast, taka þessar “skrítnu” myndir og fór stuttu seinna frá eiginmanni sínum.

Þá erum við komin að söguþræði myndarinnar. Það flytur maður inn í íbúðarhúsið sem Arbus fjölskyldan býr í. Hann vekur strax áhuga Diane (Nicole Kidman) og hún kemst fljótt að því að hann þjáist af sjúkdómi sem nefnist hypertrichosis og hafði eytt stórum hluta af lífi sínu sem “circus freak”. Hann kynnir Diane fyrir heiminum sem hún hafði alltaf þráð að kynnast, aragrúa af fólki sem er öðruvísi en fjöldinn og sjá ekkert að því. Maðurinn heitir Lionel Sweeney (Robert Downey Jr.) hann er ekki byggður á neinu úr lífi Diane en táknar breytinguna sem hún gekk í gegnum á þessum tíma.

Þegar ég heyrði fyrst að það ætti að gera mynd um Diane Arbus varð ég ótrúlega spennt, næst heyrði ég að Robert Downey jr. ætti að leika í henni og þá gat ég ekki beðið. Næstu fréttir voru þær að Nicole Kidman ætti að leika Diane og þá komst ég að því að Stephen Shainberg myndi leikstýra henni. Það er einhver erfðagalli í fjölskyldunni minni en ekkert okkar getur horft á Nicole Kidman, bara einfaldlega enginn í fjölskyldunni þolir hana. Stephen Shainberg vakti líka smá áhyggjur hjá mér. Mér fannst Secretary ágæt en það var eitthvað við hana sem pirraði mig hef aldrei almennilega náð því hvað það var. Kidman og Shainberg voru hinsvegar ekki nóg til að stoppa mig í að horfa á myndina.

Ég keypti myndina fyrir rúmlega ári síðan og byrjaði að horfa á hana með vinkonu minni. Eftir of mörg ár í sundi og samkvæmisdansi er hún með alvarlega hár phobiu. Hún komst því ekki í gegnum meira en 15-20 mín af myndinni áður en hún gafst upp. Eftir þetta gleymdi ég myndinni, en núna þegar ég átti að vera að læra undir jarðfræðipróf varð mér litið í DVD hilluna mína og ákvað að ég yrði nú að horfa á þessa mynd. Söguþráðurinn snýst, eins og ég sagði fyrr, nær eingöngu um tákn. Hann er því örlítið þunnur. En það breytir engu máli þar sem tvær manneskjur gera myndina að svo miklum draumaheimi að maður getur alveg týnst i honum. Þetta eru Amy Danger sem hannaði allt settið sem er svo ótrúlega dulúðugt og flott að ég gat ekki slitið augun af myndinni og Carter Burwell sem sá um tónlistina. Tónlistin er stundum frekar öðruvísi en samt svo ótrúlega fullkomin fyrir myndin. Tónlistin er ekki áberandi eða dramtísk heldur fellur hún inn í umhverfi og hjálpar til við að búa til þenna ævintýraheim sem líf Lionel er. Þegar ég segi ævintýra heim þá meina ég ævintýraheim, myndin er full af vísunum í Alice in Wonderland. Þegar Arbus horfir á lykil á glerborði, labbar upp hringstiga í bláum kjól, fer inn í íbúð sem er ólík öllu sem hún hafði séð og sér þar hvíta kanínu og fær skilaboð um að drekka bolla af tei finnst áhorfanda hann vera farinn að horfa á enn eina útgáfu af Undralandi.

Lionel er vel skrifaður karakter. Hann er sjarmerandi og tælandi, hann heillar Diane með vinum sínum, frjálslegum lífstíl og hinum ótrúlega áhuga sem hann hefur á henni og að leyfa henni að kynnast öllu sem hún vill kynnast. Robert Downey jr. nær honum ótrúlega vel, hann ber sig eins og maður mundi búast við af manni sem hefur verið gert grín að alla hans ævi en vill að heimurinn sjái að hann skammast sín ekki. Þar sem hann er þakin hári nærri því alla myndina þarf hann að leika margt með eingöngu augunum og honum tekst það vel. Hann nær að beita röddinni á vegu sem passar ótrúlega vel fyrir Lionel og allar litlar hreyfingar gera karakterinn að persónu sem áhorfandi getur tengst.

Allan eiginmaður Diane er nákvæmlega það sem hann þarf að vera, honum þykir greinilega vænt um Diane og vill gera það sem hann getur fyrir hana en hann á erfitt með að horfa á konuna sína breytast svona mikið, svona hratt. Hann stendur fljótlega frammi fyrir þeim möguleika að hann sé að fara að vera einstæður faðir í kringum 1960 sem var rosalega sjaldgæft. Ty Burrell leikur Allan og það verður að segjast að það er flókið verk. Áhorfanda langar ekki að líka við Allan því hann stendur fyrir allt það sem heldur aftur af Diane, það sem bindur hana við hið hefðbundna líf sem henni líður svo illa í. En Burrell nær Allan svo viðkunnanlegum og vorkunnarlegum að samúð áhorfanda verður mjög sterk með honum.

Diane er manneskja sem maður á erfitt með að skilja, hún er að reyna að brjótast undan því lífi sem foreldrar hennar, eiginmaður og samfélagið ætlast til að hún lifi. Hún hefur greinilega aldrei passað vel inn. Ef við tölum um hina raunverulegu Diane þá hafði hún á barnsaldri alltaf áhuga á skrítnu krökkunum, hún var aldrei hrædd og fékk snemma löngun til að fara í líkhús, geðspítala og nektarnýlendur. Þetta er ekki endilega það sem áhorfandi skilur vel og áhorfandi getur einnig á erfitt með að skilja hvernig hún getur á þremur mánuðum fjarlægst eiginmann sinn og tvær dætur svona auðveldlega. Kidman leikur hana ótrúlega vel má þá sérstaklega nefna atriði snemma í myndinni þegar foreldrar hennar halda loðfeldssýningu heima hjá Arbus hjónunum. Þá er klippt á milli frekar ógeðfelldra skota sem sýna áhorfendur sýningarinnar og græðgi þeirra í veraldlega hluti og skota af Diane að fylgjast með þeim. Þetta atriði er algerlega byggt á augum Diane og þetta atriði er að mínu mati ótrúlega vel leikið hjá Kidman. Það eina sem mér fannst að var það að hún er of falleg, ég er ekki að segja að leikkona eigi að lýta eins út og persónan sem hún leikur en Arbus stendur bara fyrir öðruvísi fegurð eða jafnvel lýti manneskjunnar og því er undarlegt að hún sé svona falleg.

Eftir að horfa á myndina komst ég að því hvað mér finnst að Secretary því ég sé sama gallann hér. Shainberg vill hafa persónur sínar of “nice”. Þegar ég hugsa um það þá fannst mér óþægilegt í Secretary hvað það var mikið verið að reyna að gera persónu Maggie Gyllenhal (hef ekki betra orð) nice. Í Fur er það sama gert með Diane og mér finnst það ónauðsynlegt og stundum bara ganga svolítið erfiðlega hjá þeim.

Ég sé ekki eftir því að hafa horft á myndina í stað þess að læra. Hún heillaði mig “upp úr skónum” og ég hafði ótrúlega gaman af því að detta inn í þenna heim sem þau bjuggu til. Mæli með því að allir sem vita eitthvað um Diane og heillast af myndum hennar sjái myndina. En mæli ekki með því að horfa á hana án þess að kynna sér Diane eitthvað á undan.

Trailerinn (Alveg hræðilega lélegur að mínu mati):

An Education [2009]

Mér tókst að horfa á alla myndina án þess að átta mig á því að þetta væri An Education, mynd sem var tilnefnd til 3 óskarsverðlauna og 8 BAFTA verðlauna. ég hef hyert um hana og lesið um hana en tengdi bara aldrei myndina sem ég var að horfa á við umfjöllunina. Ég ætla að kenna þreytu um þessa lélegu heilastarfsemi. Mér tókst allavega að horfa á hana án þess að vita að ég var að horfa á verðlaunamynd. Sem mér finnst samt mjög gott því væntingar eyðileggja mjög auðveldlega fyrir mér myndir.

Ég vissi ekkert þegar ég byrjaði að horfa á myndina ég þekkti andlitin á leikurunum og datt fljótt inn í söguþráðinn. Myndin fjallar um Jenny (Carey Mulligan) sem er 16 ára. Hún byrjar að hitta mann á fertugsaldri, David (Peter Sarsgaard) og fellur fyrir lífinu sem hann getur boðið henni. Myndin er byggð á ævisögu Lynn Barber. Jenny er tilgerðarleg skólastelpa sem þráir að vera fáguð og David er eldri maður sem getur boðið henni ferðir til París, tekið hana á fína veitingastaði og stóra tónleika. Hann býður henni glamúr lífið sem hún hefur alltaf þráð svo maður skilur afhverju hún er tilbúin að fara í þetta samband. Hins vegar er hann barnalegur og skrítinn þegar það kemur að kynlífi, dularfullur varðandi starf sitt og í raun jafn tilgerðarlegur og Jenny. Mér finnst Saarsgard mjög góður í þessu hlutverki hann gefur frá sér frekar ógeðfelldan “vibe” en á sama tíma er hann sjarmerandi. En eftir að sambandið er hafið líður ekki langt þar ég missti allan áhuga. Mig vantaði að vita að þau hefðu áhuga á hvoru öðru ekki bara að nota hvort annað. Það vantar meiri spennu í þetta samband svo áhorfandi tengist því betur. Hafa David áhugaverðari eða sambandið ástríðumeira. Því í seinni hluta myndarinnar þegar áhorfandi kemst að því að David er ekki búinn að segja Jenny allan sannleikann þarf það að hafa áhrif, það skipti mig allavega engu máli að hann hafi logið að henni.

Leikstjórnin á myndinni er ekkert sérstaklega eftirtektarverð, nema í Parísarsenunni. Þau fara saman til París og öll skot eru varlega tekin þar sem myndin gerist í kringum 1960 og því mega ekki sjást nútímabyggingar, bílar eða neitt slíkt. Og þetta er ótrúlega vel gert, París á að vera heitasti draumur Jenny og þessar senur í París eru ótrúlega fallegar og rómantískar.

Leikararnir eru ótrúlega góðir. Hreimurinn hans Sarsgaard er örlítið vafasamur en eftir að ég las brot úr ævisögu Lynn Barber ( http://www.guardian.co.uk/culture/2009/jun/07/lynn-barber-virginity-relationships ) skilur maður Sarsgaard betur. Simon raunverulegi maðurinn sem Lynn Barber kynntist var ljótur, þybbin og með tilgerðarlegan hreim. Eftir þá lýsingu kemur Sarsgaard miklu betur út. Mulligan er líka mjög góð. Hún lýtur stundum út fyrir að vera full gömul til að leika Jenny en maður er svo vanur Hollywood að ráða þrítuga leikara til að leika 16 ára krakka að það að Mulligan hafi verið fullorðinsleg fór aldrei í taugarnar á mér. Einnig má nefna Emmu Thompson, hún er í örfáum senum en hún er jafn frábær og hún er alltaf. Thompson og Mulligan tengjast ótrúlega vel og samtölin á milli þeirra eru ótrúlega vel leikin. Tónlistin í myndinni fór oft í taugarnar á mér, hún á svo til hryllilega yfirdrifin.

Ég átti erfitt með endann, mér finnst þeir flýta sér of mikið í gegnum hann. Jenny er vansæl, hún finnur lausn og lifir hamingjusöm til æviloka. Þetta gerist á 5 mínútum. Veit ekki hvort þetta hafi verið handritið eða klippiferlið en mér finnst allavega eitthvað hafa farið úrskeiðis með endann. Á örlítið erfitt með að gefa ástæður fyrir því hvað mér finnst að endanum án þessa að spoila myndinni alveg svo ég ætla bara að segja að Jenny hefur rökstutt ákvarðanir sínar vel í gegnum myndina en allt í einu svíkur hún allar sínar skoðanir og fer aftur á brautina sem pabbi hennar hafði sagt henni að fylgja.

Mér fannst myndin alls ekki léleg en fannst hún ekkert frábær heldur. Hafði gaman að leikurunum og finnst parísarsenan svo flott að hún nægði mér alveg til að líka við alla myndina. Skil það að Carey Mulligan hafi fengið svona mikið af tilnefningum en veit ekki alveg með handritið og myndina sjálfa.

Trailer:

My Blueberry Nights [2007]

Eyddum miklum tíma á vídjóleigunni að reyna að finna einhverja mynd og enduðum á mynd sem hvorug okkar hafði heyrt um og höfðum í raun enga ástæðu til að velja. Myndin heitir My Blueberry Nights og aðalleikarar hennar eru Jude Law, Norah Jones, Rachel Weisz og Natalie Portman. Hún fjallar um stelpu sem flýr líf sitt í New York og ferðast í gegnum Bandaríkin í leit að einhverju betra.

Miðað við það að Lizzie (Norah Jones) ferðast frá New York til Las Vegas og aftur til baka þá gerist hræðilega lítið í þessari mynd. Það er alveg margt til að líka við. Aðalpersónurnar eru einfaldar, saklausar og viðkunnanlegar. Þægileg ástarsaga og fín tónlist. En þegar kreditlistinn byrjaði að renna áttaði ég mig á því að mér fannst myndin í raun aldrei hafa byrjað en samt fannst mér ég hafa horft í 3 tíma. Myndin er alveg óhugnanlega hæg. Samtölin eru löng, þögnin er löng og oft hreyfist myndavélin löturhægt sem orsakar það að áhorfandanum finnst myndin vera í slowmo.

Ég hef bara séð eina mynd áður eftir Kar Wai Wong og þá leikstýrði hann bara einum hluta af myndinni og er hann mér ekki eftirminnilegur. Þetta er fyrsta myndin sem hann leikstýrir sem er á ensku. Ég fílaði ekki stílinn hans, það var alltaf e-ð fyrir myndavélinni, hæg skot sem hikstuðu og of langar senur.

Jude Law leikur týpuna sem maður hefur séð hann leika svo oft áður. Hann er fyrirsjáanlegur en nokkuð fínn. Ég var frekar kvíðin að sjá Noruh Jones leika en hún var bara ágæt, ekkert meira ekkert minna. Natalie Portman og Rachel Weisz voru virkilega góðar í sínum hlutverkum. Persónur Law og Jones eru eins og ég sagði áður saklausar, ljúfar og einfaldar. Portman og Weisz eru hinsvegar vondu persónurnar ef svo má segja. Þær kenna Lizzie um fíkn og það að engum sé treystandi. Þær eru báðar sannfærandi í hlutverkum sínum sem hafa mun meiri dýpt en persónur Law og Jones.

Það er fín tónlist í myndinni en hún gerir ekkert til að lífga upp á hana. Löturhæga tónlistin, sem maður býst við að heyra á subbulegum bar stuttu fyrir lokun þegar bara rónarnir sitja eftir í þungum þönkum, passar þó fullkomlega við hæga atburðarrás myndarinnar.

Í byrjun myndarinnar og alltaf af og til í gegnum myndin fyllist skjárinn af close-up skotum af kökum, rjóma og ís. Ég skil ekki þessi skot, þau eru virkilega ógeðfelld og ég næ ekki hvað þau eiga að tákna. Kannski er ég bara einföld.

Lýsingin í myndinni er fín, persónurnar ágætar, Weisz og Portman eru frábærar en mér fannst myndin hræðilega löng miðað við að hún er bara 95 mín. Sé ekkert eftir því að hafa séð hana en myndi ekki mæla með henni. Fékk allavega ekki neitt út úr því að sjá hana.

Breski trailerinn:

Bandaríski (finnst hann betri en það er líklega bara af því að hann nýtir soundtrackið úr myndinni):

Alice in Wonderland [2010]

You've got a very important date.

Ég fór á Alice in Wonderland um daginn og þrátt fyrir það að ég elski Tim Burton, hafi mjög gaman af tríóinu (Burton, Depp og Bonham-Carter) og ég vissi að Stephen Fry væri e-ð í myndinni fór ég í bíó án allra væntinga. Ég hef lesið hluta af fyrri bókinni og hafi mjög gaman af henni en hef aldrei haft gaman af Alice in Wonderland myndunum. Ég held að þetta væntingarleysi hafi verið ástæðan fyrir því að ég hafði gaman að myndinni. Fór á netið að lesa aðeins um hana og IMDB er yfirfullt af fólki sem virðist virkilega hata þessa mynd.

Get alveg verið sammála þeim að vissu leiti myndin er ekki fullkomin. Ætla bara að renna hratt yfir það sem mér fannst að og reyna svo að hafa þetta aðeins jákvæðara. Mér fannst vanta hina dimmu veröld Burton´s, það vantaði meiri dýpt í persónurnar og meiri Burton tilfinningu, illkvitni og frumleika í persónum og samtölum. Söguþráðurinn fyrir mér er líklega stærsti gallinn en líka sá sem ég á auðveldast með að fyrirgefa. Bækurnar eru ferðalag um óraunverulegan heim, trip frá einum atburði til þess næsta án tilgangs eða tengingu við veruleikann. Það sem Tim Burton og handritshöfundurinn Linda Woolverton hafa ákveðið að gera er að reyna að setja saman söguþráð úr bókunum tveimur og það tekst einfaldlega ekki nógu vel. Söguþráðurinn er fyrirsjáanlegur og frekar þurr. En eins og ég sagði finnst mér þetta fyrirgefanlegt, það gengur ekki jafn vel upp að sleppa söguþræði í myndum og bókum. Það að skrifa söguþráð í þessar myndir er hægara sagt en gert, það verður að svíkja bækurnar aðeins og þá færðu strax stóran aðdáendahóp á móti þér. Ekki að þeir þurfi að hafa áhyggjur af því þar sem það hefur sannast að mynd sem Burton leikstýrir og Depp og Bonham-Carter leika í mun draga að sér stóran áhorfendahóp sama hvað. Held að myndin hefði farið betur ef Burton hefði gert meira í handritinu og Woolverton minna. Ég vil allavega trúa því að hann hefði getað nýtt svarta húmor bókanna betur en handrit myndarinnar gerir.
Það sem mun þó að eilífu pirra mig við myndina eru dansatriðin. Dansatriði Johnny Depp en ansi lélegt, skrítið og misheppnað en þegar Wasikowski endurtekur það er það hreint og beint óafsakanlega kjánalegt. Þau eru líka það seint í myndinni að þau sitja eftir í manni þegar maður labbar út. Það hefði gert mikið fyrir myndina að sleppa þessum tveimur atriðum.

Við fengu okkur frí frá íslensku lærdómi til að sjá myndina og eftir margra daga lærdóm vorum við komnar í fullkomlega súrt hugarástand til að horfa á Burton mynd. Alice in Wonderland gaf mér akkurat það sem ég vildi: um það bil tveggja tíma frí frá raunveruleikanum. Myndin er ekki að fara að vinna nein óskarsverðlaun en ég var heldur ekki að búast við þannig mynd. Ég hafði ótrúlega gaman af þessum típíska breska leikarahóp. Christopher Lee, Stephen Fry, Alan Rickman og Imelda Staunton leikarar sem virðast oft vera saman í myndum og standa alltaf fyrir sínu. Ekkert þeirra leikur stórt hlutverk en þau gera sitt svo ótrúlega vel að það eru þau sem maður man eftir þegar maður labbar út úr bíóinu. Depp sem klikkaði hattarinn í skrautlegum búning með, brjáluð augu og klofin persónuleika stendur alveg fyrir sínu. Þarf samt að sjá Depp í nýrri mynd þar sem hann leikur einhvern alveg venjulegan farin að sjá of mikinn Jack Sparrow og Willy Wonka í persónum hans. Helen Bonham Carter sem samblanda af rauðu drottningunni og hjartadrottningunni er frábær. Anne Hathaway nær furðulegu hvítu drottningunni vel og Matt Lucas er frábær sem tvíburarnir. Mia Wasikowska er ótrúlega falleg og get ekki sett út á leikinn hennar, fannst hins vegar Alice ansi leiðinleg. Veit ekki hvort það sé hún, leikstjórnin eða handritið en mér fannst hún alveg heiftarlega leiðinleg. Mér fannst leikararnir sem voru eingöngu að tala inn á myndina stela senunni. Stephen Fry (ok ég er ekki hlutlaus, hef séð allt sem maðurinn hefur gert og ekki mislíkað neitt af því) er frábær sem Chesire Cat og Alan Rickman er snilld í sínum 5 setningum sem Absolem og Christopher Lee er fullkomin sem Jabberwocky.

Ég ætla að sleppa umfjöllun um 3D þar sem ég bara get ekki myndað mér heilsteypta skoðun um þessa ákveðnu tækni.
Tónlistin er eftir Danny Elfman eins og svo oft áður í Burton myndum og passar að mínu mati ótrúlega vel við Undraland.

Myndin mjög flott, mikið af leikurum og skemmtilegum persónum. Ég hefði samt helst viljað sjá minni söguþráð og meira af klikkuðum, ótrúlegum og óraunverulegum persónum. Ég naut myndarinnar en hún skilur ekki mikið eftir sig.